JE, CHADEMA INAELEKEA NJIA YA TLP?

Chama cha Tanzania Labour Party (TLP), ambacho kilikuwa na ushawishi mkubwa katika siasa za Tanzania, kilififia na kupoteza umaarufu wake kutokana na changamoto za uongozi, mgawanyiko wa ndani, na kushindwa kuendana na mabadiliko ya kisiasa.

Sasa, maswali yanazuka kuhusu iwapo CHADEMA, chama kikuu cha upinzani nchini, kinaweza kukumbwa na hatima kama hiyo. Huku uchaguzi mkuu wa mwaka 2025 ukikaribia, mgogoro wa uongozi kati ya Freeman Mbowe na Tundu Lissu ndani ya CHADEMA unaweza kuamua mwelekeo wake wa baadaye.

Mafunzo Kutoka Kuporomoka kwa TLP  Changamoto za Uongozi Anguko la TLP liliendeshwa zaidi na uongozi wa kiimla wa Augustine Mrema, ambapo kushindwa kwake kulea viongozi wapya kulidhoofisha ubunifu na kuwakwamisha wanachama wa chama.  

CHADEMA kwa Ulinganisho: Utawala wa muda mrefu wa Freeman Mbowe kama mwenyekiti umefananishwa na mtindo wa Mrema. Ingawa Mbowe ameiongoza CHADEMA kufikia mafanikio makubwa, wakosoaji, akiwemo Lissu, wanasema kuwa uongozi wake unakwamisha demokrasia ya ndani na kuzorotesha mawazo mapya.

Mgawanyiko wa Ndani Migogoro ya ndani iliyoendelea ilisababisha migawanyiko na kudhoofisha uaminifu wa TLP kwa wapiga kura.  

Changamoto ya CHADEMA: Mgawanyiko wa kimuundo na kimkakati kati ya Mbowe na Lissu unatishia umoja wa CHADEMA. Madai ya hujuma na kufarakana yanaweza kufanana na mgawanyiko uliolitikisa TLP.   

Mabadiliko Katika Siasa za Upinzani  Kuporomoka kwa TLP kulikubaliana na kuibuka kwa vyama vya upinzani vilivyojipanga zaidi kama CHADEMA na CUF.  

Hatari kwa CHADEMA: Migogoro ya ndani inaweza kuondoa ushindani wa CHADEMA, na kuruhusu wapinzani wengine kunufaika na udhaifu wake.    Ukaribu na Chama Tawala TLP ilionekana kuungana na CCM, jambo lililowakera wafuasi wake wa msingi.  

Wasiwasi kwa CHADEMA: Uelewa wa baadhi ya watu kuhusu ushirikiano wa Mbowe na serikali ya Rais Samia Suluhu Hassan umekosolewa na wanamageuzi kama Lissu, ambao wanaamini kuwa hatua hizo zinaathiri uaminifu wa chama kama upinzani thabiti.   

Mvutano wa Uongozi Kati ya Mbowe na Lissu  Mvutano wa uongozi kati ya Freeman Mbowe na Tundu Lissu unaashiria changamoto kubwa zaidi ndani ya CHADEMA:    Mgawanyiko wa Kimkakati: Mbowe anapendelea mbinu ya kiutendaji na mazungumzo, wakati Lissu anasisitiza msimamo mkali dhidi ya serikali.  

Mabadiliko ya Kizazi: Umaarufu wa Lissu kwa kizazi kipya unakabiliana na msingi wa wafuasi wa Mbowe, jambo linaloonyesha mgawanyiko wa kizazi ndani ya chama.  

Athari za Uchaguzi: Mgogoro wa muda mrefu wa uongozi unaweza kuwakatisha tamaa wapiga kura na kudhoofisha nafasi za CHADEMA katika uchaguzi wa 2025, na hivyo kunufaisha chama tawala.  

Baada ya uchaguzi wa mwenyekiti, CHADEMA itakabiliwa na jukumu muhimu la kupatanisha kambi za Mbowe na Lissu. Chama hakiwezi kumudu kupoteza tena nyota wake, hasa baada ya kupoteza viongozi wake maarufu wengi katika miaka kumi iliyopita bila kuibua vipaji vipya vya kuziba pengo hilo.   

CCM: Mfano wa Umoja  Wakati CHADEMA inaonekana kugawanyika, CCM inasimama kama mfano wa mshikamano. Chama tawala kimekuwa kikifunga safu, kusuluhisha tofauti, na kuwaunganisha wanasiasa wake wote wakuu nyuma ya kiongozi mmoja—Mwenyekiti wa CCM na mgombea urais wa 2025, Samia Suluhu Hassan. Umoja huu unakiimarisha CCM kuelekea uchaguzi ujao.   

Kwa faida ya kuwa madarakani, mtandao wenye nguvu wa ngazi za chini, na rasilimali za kifedha za kina, CCM iko katika nafasi nzuri ya kudumisha utawala wake wa zaidi ya miaka 60.

Viongozi wake wanashikamana mara zote kwa lengo moja: kuhifadhi mamlaka na kuhakikisha mwendelezo. CHADEMA iliyo na mgawanyiko haiwezi hata kuanza kutoa changamoto kwa mashine hii kubwa ya kisiasa.   

Kuepuka Hatima ya TLP  Ili kuepuka kuporomoka kama TLP, CHADEMA lazima ichukue hatua thabiti:  

1. Kukuza Demokrasia ya Ndani Mchakato wa uchaguzi wa wazi na wa haki wa uongozi ni muhimu kwa mshikamano wa chama. Mbowe na Lissu wanapaswa kutilia mkazo maslahi ya pamoja ya CHADEMA badala ya tamaa za kibinafsi.  

2. Kuunda Maono ya Pamoja Ajenda ya kisiasa inayofaa na inayoeleweka, inayozingatia vipaumbele vya wapiga kura badala ya siasa za matukio, inaweza kufufua mvuto wa chama. 

3. Kuimarisha Ngazi za Chini Mtandao thabiti wa ngazi za chini wa CHADEMA lazima uimarishwe zaidi, hasa katika maeneo ya vijijini ambako bado kuna fursa kubwa.   

4. Kuoanisha Mbinu za Kimkakati Kuyapatanisha mbinu ya kiutendaji ya Mbowe na msimamo wa kiharakati wa Lissu ni muhimu kwa kudumisha wigo mpana wa wafuasi wa chama. 

5. Kulea Viongozi Wapya Chama lazima kitenge rasilimali katika kutambua na kukuza viongozi wapya ili kuhakikisha maisha yake ya muda mrefu na kuepuka utegemezi kwa wachache.   

Hitimisho 

Ulinganifu kati ya anguko la TLP na changamoto za sasa za CHADEMA ni wazi. Ingawa CHADEMA bado ni chama kikuu cha upinzani nchini Tanzania, uhai wake unategemea uwezo wake wa kutatua migogoro ya ndani, kupatanisha makundi, na kuendana na hali halisi za kisiasa. 

Wakati huo huo, umoja wa CCM, pamoja na faida zake za kimuundo, unatoa changamoto kubwa zaidi kwa CHADEMA. Isipokuwa CHADEMA iweze kuponya mpasuko wake, kuunda maono wazi, na kukuza viongozi wapya, itajikuta ikizidiwa na chama tawala ambacho kinasifika kwa mshikamano na mipango madhubuti.

Matokeo ya mvutano wa Mbowe na Lissu yataamua mustakabali wa CHADEMA na uwezo wake wa kupambana na utawala wa CCM mwaka 2025 na kuendelea.

imeandikwa Na Thomas Joel Kibwana.